WIA-voorschot toch teruggevorderd. Dat zou het UWV toch niet doen?!

Door: Natascha Schenk

Het blijft toch goed opletten met de WIA-voorschotten die het UWV verstrekt. Hoewel het al enige tijd vaste praktijk is dat het WIA-voorschot niet wordt teruggevorderd als later blijkt dat er géén (of een lager) recht was op een uitkering, blijkt in sommige gevallen dat het UWV tóch overgaat tot terugvordering. Hoe zit dat en is dat altijd terecht?

Juridisch Kader
De hoofdregel is dat een voorschot terugbetaald moet worden als achteraf blijkt dat er géén recht was op een uitkering. Dat geldt ook als er wél recht was op een uitkering maar het voorschot te hoog was vastgesteld. In de Kamerbrief van 30 augustus 2021 heeft minister Koolmees laten weten dat op die hoofdregel tijdelijk een uitzondering gemaakt mag worden. Die uitzondering houdt in dat het UWV geen voorschotten terugvordert die zijn betaald aan mensen die te lang op een WIA-beoordeling hebben moeten wachten.

Buitenwettelijk begunstigend beleid
Die tijdelijke uitzondering wordt ook wel “buitenwettelijk begunstigd beleid” genoemd. In de Kamerbrief staat dat dit beleid verder uitgewerkt wordt in een beleidsregel die ook gepubliceerd wordt. Dat is tot op heden nog niet gebeurd. In een recente uitspraak van de rechtbank Overijssel is te lezen dat het UWV wél een interne gedragsregel heeft die is gebaseerd op de Kamerbrief. Die is echter niet gepubliceerd.

In de praktijk
Werkneemster vraagt na twee jaar ziekte een WIA-uitkering aan. Omdat de beoordeling van die aanvraag lang op zich laat wachten vanwege het artsentekort bij het UWV, krijgt zij per 24 juli 2020 een voorschot op de WIA-uitkering. Op 10 augustus 2021 stelt het UWV vast dat zij géén recht heeft op een WIA-uitkering. Aan haar wordt daarom met terugwerkende kracht een WW-uitkering toegekend die later wordt omgezet in een ZW-uitkering. Die uitkeringen blijken lager te zijn dan het voorschot dat zij heeft ontvangen. Het UWV vordert daarom bijna € 8.000,- van haar terug.

Oordeel rechtbank
De rechtbank Overijssel gaat hier niet in mee. Het UWV baseert zich bij de terugvordering op de interne gedragsregel. Daaruit zou blijken dat in dit geval wél teruggevorderd mocht worden. Aangezien deze niet gepubliceerd is en daarmee niet kenbaar is gemaakt, baseert de rechtbank zich voor toepassing van het beleid op de Kamerbrief zelf. Die Kamerbrief geeft geen aanleiding voor terugvordering in dit geval.

Tip
Wordt jouw WIA-voorschot teruggevorderd? Laat je dan goed (juridisch) adviseren. Je hoeft geen genoegen te nemen met een verwijzing van het UWV naar de interne gedragsregel. Overigens deed de rechtbank Midden-Nederland eerder een uitspraak waaruit blijkt dat bij samenloop van inkomsten uit arbeid met het WIA-voorschot het UWV wél mag terugvorderen. Lees vooral mijn eerdere post daarover als je meer wilt weten.

Achtergrondinformatie
Kamerbrief van Koolmees teruglezen? Dat kan hier: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/08/30/kamerbrief-kwijtschelding-wia-voorschotten

Het persbericht van het UWV hierover, kun je hier terugvinden: https://www.uwv.nl/nl/persberichten/uwv-stopt-met-terugvorderen-wia-voorschotten?friendlyurl=/overuwv/pers/persberichten/2021/uwv-stopt-met-terugvorderen-wia-voorschotten.aspx

De uitspraak van de rechtbank Overijssel vind je hier: https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBOVE:2023:1222

De uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland lees je hier: https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBMNE:2022:3646