Natscha Schenk werkt bij SRK rechtsbijstand/BrandMR. Met enige regelmaat schrijft zij blogs over sociale zekerheid, waarbij de nadruk ligt op arbeidsongeschiktheid. Graag delen wij een aantal van deze blogs hier in het register.

Re-integratie verplichting werkgever ná 104 weken

Tijdens de eerste 104 weken van je ziekte is het vaak duidelijk wat je van je werkgever mag verwachten. Maar hoe zit het in de periode daarna? Wat mag je qua re-integratie nog van je werkgever verwachten als hij na 104 weken het dienstverband niet beëindigd?

Dan maak je een onderscheid tussen:
* re-integratie inspanningen tav spoor 1
* re-integratie inspanning tav spoor 2

De werkgever heeft na 104 weken ziekte géén verplichtingen meer ten aanzien van het spoor 2, maar wél in spoor 1. Dit geldt ook voor werkgevers die géén WGA-eigenrisicodrager zijn! Dat betekent dat je ook na 104 weken ziekte nog bij je eigen werkgever kunt aankloppen als je denkt dat je daar passend werk kunt doen. Dat geldt zelfs wanneer je bij de WIA-beoordeling 80-100% arbeidsongeschikt bent verklaard.

Werkgevers let op! Meldt een zieke werknemer zich na 104 weken bij je, dan moet je zo spoedig mogelijk onderzoeken of je passend werk hebt. Doe je dat niet? Dan kan de werknemer loon vorderen. Zelfs wanneer later blijkt dat je geen passend werk hebt.

Passend werk kan zijn:
* eigen werk in minder uren of in lager tempo
* aangepast takenpakket

Je kunt een aanbod van de werknemer weigeren als:
* het productieproces in gevaar zou komen
* de bedrijfsvoering in financieel opzicht onevenredig belast wordt

Achtergrond informatie
Dat de re-integratie verplichting in het eerste spoor na 104 weken ziekte doorloopt, kun je teruglezen in deze uitspraak: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBGEL:2017:2091

In rechtsoverweging 4.2 kun je ook teruglezen dat de werkgever een onderzoeksplicht heeft als de werknemer zich meldt voor passende arbeid. De kaders van die verplichting komen ook aan bod in deze rechtsoverweging.

Dat de werknemer recht op loon kan claimen als de werkgever geen onderzoek doet naar de aanwezigheid van passende arbeid (na een concreet aanbod van de werknemer) blijkt onder andere uit deze uitspraak: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:HR:2003:AF0175
In die uitspraak is met name rechtsoverweging 5 relevant.

3-de spoortraject

Een 3de-spoor traject, daar hoor je niet zo veel over. In ieder geval niet zo veel als over het 1ste en het 2de spoor. Het 3de-spoortraject kan worden ingezet als je een WGA-uitkering krijgt van een WGA-eigenrisicodrager (WGA-ERD).

Wie betaalt het?
In art 42 Wet WIA staat:
“De eigenrisicodrager bevordert ten aanzien van de verzekerde,…, de inschakeling in de arbeid in zijn bedrijf of in het bedrijf van een andere werkgever.”
“Uit hoofde van de uitoefening van zijn taak,…, treft de eigenrisicodrager maatregelen gericht op behoud, herstel of bevordering van de mogelijkheid tot het verrichten van arbeid van de verzekerde.”

De reintegratieplicht rust dus op de WGA-ERD. De werknemer heeft een medewerkingsplicht. Wordt een traject voorgesteld, dan heeft de werknemer de verplichting daaraan mee te werken (art 29 Wet WIA). Uit deze verdeling volgt, wat mij betreft, dat de kosten van een 3de-spoor traject voor de WGA-ERD zijn.

Wat als de WGA-ERD niets doet?
Wil jij graag re-integreren maar werkt de WGA-ERD daaraan niet mee? Dat is vervelend, zeker omdat daarop géén sanctie voor de WGA-ERD staat. Wat dan wel? Doe een concrete, liefst schriftelijke, aanvraag bij de WGA-ERD. Wijst die de aanvraag af? Dan kun je daartegen in bezwaar en daarna eventueel in beroep bij de rechtbank.

Meer achtergrond informatie?
Interessant is ook om de Memorie van Toelichting op dit gebied te lezen. Daarin staat o.a.:

“Gezien de financiële prikkels die de eigenrisicodrager heeft, is volstaan met het stellen van (wettelijke) minimumvoorwaarden aan de reïntegratietaak. Hij krijgt dus een grote vrijheid om zijn reïntegratieverantwoordelijkheid in te vullen” “Doet de eigenrisicodrager in de ogen van de gedeeltelijk arbeidsgeschikte na zijn uitdrukkelijke verzoek dan nog onvoldoende, of iets anders dan wat hij heeft verzocht, dan kan hij bezwaar maken tegen de weigering en vervolgens beroep aantekenen bij de bestuursrechter tegen de weigering van de eigenrisicodrager om (bepaalde) ondersteuning te bieden” “Als de verzekerde meent dat de eigenrisicodrager onvoldoende invulling geeft aan zijn reïntegratietaak, kan hij bezwaar maken bij de eigenrisicodrager. Vervolgens kan de verzekerde beroep instellen tegen het besluit van de eigenrisicodrager bij de bestuursrechter. Ongeacht een publieke of private uitvoering is in principe de rechtsbescherming voor alle verzekerden op gelijke wijze geregeld en is de Algemene wet bestuursrecht van toepassing.”

De Memorie van Toelichting nalezen? https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-30034-3.html (paragraaf 6)

Loonstop bij niet meewerken aan reintegratie

Ziekte en een arbeidsconflict, het is geen ongewone combinatie. Mediation is dan vaak onvermijdelijk. Werkt de werknemer daaraan niet mee? Dan kan een loonmaatregel opgelegd worden. Maar hoe lang duurt die maatregel en wanneer moet je het loon weer betalen? Daarover deed Gerechtshof Den Bosch een uitspraak.

Basis
De werknemer heeft recht op loon tijdens ziekte. Twee uitzonderingen:
* loonstop (art 7:629 lid 3 BW)
* loonopschorting (art 7:629 lid 6 BW)

Maatregel
Werkt een werknemer niet mee aan mediation terwijl dit wél geadviseerd is? Dan kan een loonstop (na een waarschuwing!) worden opgelegd. Doe je dit als werkgever niet? Dan loop je het risico dat UWV na 104 weken ziekte een loonsanctie aan jou oplegt.

Duur
De loonstop eindigt zodra de werknemer weer meewerkt. Het Gerechtshof moest bepalen wat de einddatum van de loonstop was:
* de datum van het eerste mediationgesprek, of
* de datum waarop de werknemer schriftelijk verklaarde mee te zullen werken

Conclusie
Het Gerechtshof vindt dat de loonstop moet eindigen zodra de werknemer heeft aangegeven tóch mee te werken aan de mediation. In de periode tussen die mededeling en het eerste mediationgesprek moet je het loon dus al betalen. Belangrijk dus om na de melding van de werknemer, de mediation zo snel mogelijk op te pakken!

Nalezen?
De uitspraak van het Gerechtshof kun je hier nalezen: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHSHE:2020:372
Het wetsartikel over de loonstop en de loonopschorting vind je hier: https://wetten.overheid.nl/BWBR0005290/2020-01-01#Boek7_Titeldeel10_Afdeling2_Artikel629

Steeds vaker word ik als directeur Personal & Corporate Finance gevraagd: “Wat vind jij nou van private lease?” Laatst nog had ik een bespreking met een collega directeur. Zijn zoon had zijn oog laten vallen op een nieuwe wagen. De financiering ervan zou geschieden door middel van private lease. Nou gun ik iedereen een nieuwe auto, maar ik gun ook iedereen een onbezorgde financiële toekomst en deze twee zijn niet altijd goed te combineren. Ik had de behoefte om aan mijn collega, een drukbezet man, met concrete argumenten en een praktijkvoorbeeld uit het verleden mijn standpunt duidelijk te maken. Ik neem u graag mee in onze dialoog.

Vroeger, vertelde ik hem, kocht ik van mijn spaargeld een tweedehands Volkswagen Jetta. Het was zelfs de iets luxere variant, want hij kreeg de toevoeging Pacific. Al met al kostte deze wagen bijna 14.000 hele guldentjes, omgerekend een dikke € 6.000,-. Mijn broer bezat een Nissan Sunny. Ook een wagen met de nodige levenservaring en kilometers op de teller. Het was qua design niet veel bijzonders, maar één ding was het wel, de auto was van ons. En we waren er zuinig en toch ook trots op. Ook de lokale autosloper had aan ons een goede klant. Met name de tweedehands onderdelen voor mijn Volkswagen waren rijkelijk vertegenwoordigd op het autokerkhof. Met een kilometer stand van boven de 400.000 is mijn Volkswagen verkocht aan iemand die er mee naar Marokko afreisde. Hij had zijn geld meer dan opgeleverd.

De addertjes van private lease

Het sluiten van een leasecontract is als thuiswonende niet erg ingewikkeld. Maar er zitten nogal wat addertjes onder het gras, die vader en zoon niet altijd goed kunnen overzien. Zo is er na het sluiten van een private leaseovereenkomst weinig ruimte over voor een hypothecaire financiering. Als u het als ouders toejuicht dat kinderen tot hun 30e of 40e thuis blijven wonen, stimuleer ze dan vooral om zo’n overeenkomst te sluiten.

Daarnaast zijn er nog andere onderbelichte risico’s aan private lease. Om te beginnen dat het aantal kilometers dat contractueel is overeengekomen vaak vastgesteld is op 10.000 kilometer per jaar. Meer kilometers worden uiteraard in rekening gebracht, maar minder kilometers worden niet vergoed. Daarnaast gaat men voor de berekening van de verzekeringspremie uit van weinig tot geen schadevrije jaren, maar men bouwt ook weinig tot geen schadevrije jaren op. Ook kleven aan het tussentijds opzeggen van de overeenkomst de nodige financiële nadelen. Het afkopen van een private leasecontract is zeker niet gratis.

Misleidende reclame

Ten aanzien van de reclame-uitingen heb ik ook nog wat kritische opmerkingen. Bij private lease wordt er vaak geadverteerd met 0% fiscale bijtelling. Dit vind ik toch wel een bijzonder slecht verkoopargument. Fiscale bijtelling is een bedrag dat wordt opgeteld bovenop op het maandsalaris indien men gebruik maakt van een zakelijke leaseauto. Bij een leaseauto komen alle kosten voor rekening van de werkgever. De belastingdienst ziet dit als loon in natura. Fiscale bijtelling houdt in dat men over deze bijschrijving ook belasting moet betalen. Adverteren met 0% fiscale bijtelling is dus flauwekul. Er is op geen enkele wijze sprake van loon in natura in het geval van private lease.

Ook zijn de geadverteerde tarieven voor de basisuitvoering. Wil je extra opties of duurdere velgen? Dan ziet men het geadverteerde tarief snel stijgen!

Maar er zijn ook voordelen!

Zijn er dan überhaupt wel goede redenen te bedenken voor private lease? Zeker wel. Er is een grote groep werknemers in Nederland die de beschikking heeft of had over een leaseauto. Mocht hierin door het veranderen van baan of functie de leaseauto komen te vervallen en men heeft een functie met veel zakelijk betaalde kilometers, dan is private lease zeker een overweging. Ook voor senioren kan het gemakshalve interessant zijn. Er is geen omkijken meer naar het onderhoud, want ook mijn tweedehandsje had een nadeel. Het gebruiksrisico was namelijk geheel voor eigen rekening. Tegen mijn collega wil ik nog zeggen, ga op een zaterdag maar eens lekker tweedehands auto’s kijken met je zoon. Dit zijn de betere vader en zoon uitjes en schop eens lekker als volleerd autokenner tegen de bandjes!